Zapalenie zatok przynosowych – przyczyny oraz metody leczenia

Przełom jesieni i zimy to okres, kiedy jesteśmy najbardziej podatni na infekcje. Przeziębienie trwa zazwyczaj do kilku dni, a objawami może być kaszel, katar czy gorączka. W przypadku jednak, katar utrzymuje się dłużej, możliwe, że doszło do zapalenia zatok przynosowych. Sprawdź, jakie są objawy zapalenia zatok oraz metody leczenia.

Po czym rozpoznać zapalenie zatok? 

Zatoki to przestrzenie, znajdujące się w okolicach czoła oraz nosa. Jeśli nasze zatoki są zdrowe, jamy wypełnione są powietrzem. Zatoki odpowiedzialne są za produkcję rzadkiej wydzieliny, która służy do nawilżania i oczyszczania wdychanego przez nas powietrza. Do zatok przynosowych zaliczamy:

• zatoki sitowe,
• zatoki czołowe,
• zatoki klinowe,
• zatoki szczękowe. 

Zapalenie zatok można podejrzewać wtedy, gdy czujemy ból przy poruszaniu głową, zwłaszcza podczas schylania, w okolicy czoła i policzków. Istotnym objawem jest również stale nawracający katar. 

Okres jesienno-zimowy sprzyja przemieszczaniu się wirusów i bakterii, kiedy w wyniku różnic temperaturowych na zewnątrz i wewnątrz pomieszczeń, dochodzi wtedy do przesuszenia błony śluzowej nosa i zatok. Choroby zatok są dość powszechne, nie należy jednak ich lekceważyć. Nieleczone zapalenie może prowadzić do poważnych zdrowotnych konsekwencji.

Objawy zapalenia zatok

Głównym objawem zapalenia zatok jest silny ból głowy. Miejsce odczuwania bólu zależne jest od umiejscowienia stanu zapalnego. Wyróżniamy zatem następujące rodzaje zapalenia zatok:

• zapalenie zatok szczękowych – ból w okolicach kości policzkowych i pod oczami,
• zapalenie zatok czołowych – ból nad oczami oraz w okolicach całego czoła,
• zapalenie zatok klinowych – ból w oczodołach i z tyłu głowy,
• zapalenie zatok sitowych – ból między oczami lub u nasady nosa. 

Poza bólem głowy, zapalenie zatok może objawiać się również: kaszlem, uczuciem ściekania wydzieliny po gardle, zatkanym nosem, zaburzeniami węchu, nieprzyjemnym zapachem wydobywającym się z ust. 

Przyczyny zapalenia zatok 

Do głównych przyczyn należy namnażanie się wirusów, bakterii oraz grzybów w zatokach. Najbardziej narażone są te osoby, u których w czasie infekcji dochodzi do niedrożności nosa. Przyczyn niedrożności zaś może być wiele. Mogą mieć one związek z wadami genetycznymi, które zazwyczaj są diagnozowane jeszcze w dzieciństwie. Do przyczyn niedrożności zalicza się uraz mechaniczny, spowodowany uderzeniem w nos, obniżona odporność, zanieczyszczone powietrze  czy gruźlica. 

Częstym powodem zapalenia zatok jest alergia na pyłki traw i drzew, pleśnie, roztocza, grzyby czy sierść, prowadzące do obrzęku błony śluzowej nosa, a z czasem do wystąpienia pierwszych objawów zapalenia. 

Leczenie zapalenia zatok

Chory na zapalenie zatok przynosowych na początku choroby może leczyć się domowymi sposobami, stosując codziennie inhalacje, pijąc duże ilości wody czy nawilżając błonę śluzową nosa solą fizjologiczną. Lekarz rodzinny przepisze nam leki przeciwzapalne i przeciwbólowe oraz leki obkurczające błonę śluzową gardła i nosa. Należy jednak pamiętać, że kropli nie powinno się stosować dłużej, niż przez 5-7 dni, ponieważ obrzęk będzie nawracał. Jeśli zapalenie trwa ponad dwa tygodnie, towarzyszy temu wysoka gorączka, a także obrzęk tkanek oczodołowych, będzie konieczne stosowanie antybiotyku. Natomiast przewlekłe i wciąż powracające zapalenie zatok leczy się operacyjnie. Niedrożność nosa oraz schorzenia zatok przynosowych może prowadzić do utraty smaku i węchu. Przy zmianach zapalnych zatok sitowych laryngolog zleca leczenie steroidami. Jeśli nie nastąpi poprawa, warto udać się do neurologa. Utrata smaku i węchu najczęściej jest spowodowana zaburzeniami neurologicznymi. Jeśli zmysł powonienia nie wróci w ciągu roku, to może to być zmiana nieodwracalna. Dlatego tak ważne jest znalezienie przyczyny zaburzenia, by móc dobrać i wprowadzić odpowiednie metody leczenia.  

Czy można zapobiec zapaleniu zatok przynosowych? 

Ryzyko wystąpienia zapalenia zatok można zminimalizować unikając (w miarę możliwości) zanieczyszczeń powietrza, dymów oraz osób z infekcją górnych dróg oddechowych. W okresie grzewczym pamiętajmy o wietrzeniu pomieszczeń. Grzejniki wysuszają powietrze, co prowadzi do problemów z oddychaniem. Odpowiednio nawilżone powietrze zapobiegnie wysuszeniu błonu śluzowej nosa.